Bilim insanları, iklim değişikliğinin tetiklediği bu durumun buzulların erimesinden küresel hava durumu değişimlerine kadar bir dizi yıkıcı etkiye yol açtığı konusunda uyarıyor.
Kuzey Kutbu'nda rekor sıcaklıklar
Ekim 2024 ile Eylül 2025 arasındaki dönemde sıcaklıklar, 1991–2020 ortalamasının 1,60 santigrat derece üzerine çıktı. Rapor, bu dönemin 1900'den bu yana Arktik'teki en sıcak sonbahar, ikinci en sıcak kış ve üçüncü en sıcak yaz olduğunu kaydediyor.
"Arktik Amplifikasyonu" olarak bilinen fenomen nedeniyle bölge, küresel ortalamadan çok daha hızlı ısınıyor. Erüyen deniz buzlarının yerini güneş ısısını daha fazla emen koyu renkli okyanus sularına bırakması, bu ısınma döngüsünü daha da hızlandırıyor.
Deniz buzlarındaki çekilme ve ekosistem kaybı
Mart 2025'te deniz buzu miktarı, 47 yıllık uydu kayıtlarındaki en düşük zirve seviyesini gördü. Bu durum, buzu avlanma, ulaşım ve doğum yapma platformu olarak kullanan kutup ayıları, foklar ve deniz filleri için doğrudan bir tehdit oluşturuyor. Modellemeler, 2040 yılına kadar bölgede deniz buzunun tamamen yok olduğu ilk yazın yaşanabileceğini öngörüyor.
Okyanus akıntıları ve "paslanan nehirler"
Kuzey Kutbu'ndaki ısınma sadece bölgeyi değil, tüm dünyayı etkiliyor:
Akıntı Bozulması: Eriyen buzlar ve artan yağışlar Kuzey Atlantik'e tatlı su pompalayarak Avrupa'nın kışlarını ılıman tutan Körfez Akıntısı (Gulf Stream) gibi sistemleri zayıflatıyor.
Kıyı Erozyonu: Grönland buz tabakasındaki erime, küresel deniz seviyesinin yükselmesine ve kıyı bölgelerinde şiddetli sellere neden oluyor.
Paslanan Nehirler: Permafrostun (donmuş toprak) çözülmesiyle topraktan salınan demir, 200'den fazla nehir ve akarsuyun turuncu renge bürünmesine yol açtı. Bu durum suların asitliğini artırarak su biyolojik çeşitliliğine zarar veriyor.
Arktik tundralarda yeşillenme artıyor
Isınan ve nemlenen koşullar, Arktik tundrasının "yeşillenmesine" neden oluyor. 2025 yılı, son 26 yıllık uydu kayıtlarında en yüksek üçüncü yeşillik seviyesine ulaştı. İlginç bir şekilde, tarihteki en yüksek beş değerin tamamı son altı yıl içinde kaydedildi.
