Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, TRT Haber özel yayınında gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Somali Cumhurbaşkanı Mahmud'un açıklamalarından öne çıkan başlıklar:
"İsrail'in attığı bu adım aslında beklenmedik bir adımdı"
Öncelikle TRT'ye çok teşekkür etmek istiyorum ve Türkiye ve Türkiye'nin Somali konusundaki pozisyonuyla başlamak istiyorum. Türkiye bir prensip olarak zaten dünyada adaletsizliğe uğrayan bütün milletlerin yanında ve İsrail ise her zaman için başına buyruk ve haydut gibi davranan, uluslararası hukuka, uluslararası kanunlara, mevzuatlara uymayan bir ülke olmuştur. İsrail'in attığı bu adım aslında beklenmedik bir adımdı. Bizim İsrail'le bir ilişkimiz yok. Son 65 sene içerisinde de hiç İsrail'le bir ilişkimiz olmamış Somali devleti olarak. Bu, uluslararası hukukun olduğu kadar Somali'nin toprak bütünlüğü ve egemenliğinin de ihlali anlamına gelmekte.
"O bölgedeki yeni yönetim maalesef çok yanlış bir yol izledi"
Somali'nin o kısmında insanların belli sorunları var ve mevcut durumun, mevcut statükonun, bu bölünmüşlüğün devam etmesini istiyor olabilirler. Biz Somali hükümeti olarak onları zorlamıyoruz. Biz onlarla görüşüyoruz, görüş ayrılıklarımızı barışçıl bir şekilde diyalog vasıtasıyla ortadan kaldırmaya, çözmeye çalışıyoruz. Ama o bölgedeki yeni yönetim maalesef çok yanlış bir yol izledi, İsrail'den tanınma talep ederek. Ve İsrail de son dönemde Aden Körfezi'ne daha da yaklaşmak için bulunduğumuz bölgeye biraz daha ilgi gösteriyor, oradaki Hürmüz Boğazı bölgesine. Somaliland da tabii ki İsrail'e tanınma karşılığında belli tavizler önerdi.
"Türkiye'nin bölgede yaptıklarına müteşekkiriz"
Somali halkı aslında Türkiye'ye çok müteşekkir. İlk defa Türkiye Somali'yi desteklemiyor. Tabii ki Somali'nin toprak bütünlüğü ve egemenliğini Türkiye şu anda destekliyor ama daha önce de Etiyopya ve Türkiye arasında, Somali arasında çok önemli bir mutabakat zaptı imzalanmıştı üçlü. Somali ile Etiyopya'yı bir araya getirdi. Ankara deklarasyonu yayınlanmıştı. O dönemden bu yana Etiyopya ile Somali çok iyi ilişkilere sahip ve iki dost, komşu ülke haline geldi. Bu noktada Türkiye'nin bölgede yaptıklarına müteşekkiriz.
"Türkiye, Somali'nin güvenli bir yer olması için iş birliği yapıyor"
Genel olarak Türkiye'nin Afrika'daki varlığı çok önemli. Stratejik bir konu bu. Afrika genç bir kıta, çok fazla kaynağı olan bir kıta ve oldukça genç bir nüfusa sahip. 20. yüzyıl boyunca yatırımın adresi hep Asya olmuştu. Şimdi Asya kalkındı. Görüyoruz; Malezya, Singapur, Endonezya, Güney Kore... Bu ülkelerin tamamı artık gelişmiş ülkeler olarak kabul ediliyor ve şimdi yatırımın adresi değişti. 1,5 milyar insan var Afrika'da. Çoğunluğu genç ve henüz daha kullanılmamış, istifade edilmemiş kaynaklarıyla birlikte bütün dünya Afrika'ya bakıyor. Türkiye'nin yeni bir Afrika yaklaşımı, açılımı var ve Somali'de önümüzdeki ay biz, Türkiye-Somali diplomatik ilişkilerinin 60. yıl dönümünü kutlayacağız.
Türkiye ve Somali'nin diplomatik ilişkilerini kurmasının yıl dönümünü kutlayacağız. 2011 yılından bu yana, biliyorsunuz o dönemde bir kıtlık olmuştu Somali'de ve Sayın Erdoğan o dönemde Başbakan sıfatıyla Somali'yi ziyaret etmişti ve Sayın Erdoğan ailesiyle beraber, kabinesiyle beraber gelmişti ve o, Somali'nin dönüşümünde, değişiminde, tüm dünyanın gözünde çok önemli bir katalizör olmuştu. Ve o dönemden bu yana Türkiye ile Somali birlikte çalışıyorlar ve devam etmekte olan birçok stratejik proje var. Türkiye, Somali'nin güvenli bir yer olması için iş birliği yapıyor. Terörizmden bölgeyi kurtarıyor ve yatırımlar yapıyor.
"Dört gözle bekliyoruz ilk uzay mekiğinin Somali'den uzaya gönderilmesini"
Öncelikle uzay limanı şu anda Somali'de Türkiye'nin yatırımı ile birlikte yapılacak ve bu, Afrika kıtasının ilk uzay limanı olacak. Sadece Somali'nin değil bütün Afrika'nın ilk limanı olacak bu anlamda. Ve bunun çok önemli yansımaları var. Somali'nin, bildiğiniz gibi, stratejik bir pozisyonu var. Ekvator, Somali'den geçiyor ve referans noktası Ekvator uzay yolculuklarında. Yine aynı zamanda sahil bölgelerimiz oldukça uzun. Ve tabii ki uzay limanı da Somali'nin imajını tamamıyla değiştirecek. Ama uzay limanı yatırımı dediğiniz, çok çok uzun süreli bir yatırım. Yani bir yılda veya on yılda bitecek bir yatırım değil, yüzyıllar boyu devam edecek bir yatırım ve Somali'nin güvenilir bir yer olduğu algısını artıracak ve Somali'nin eski haline, eski şaşaalı dönemlerine dönmesini de sağlayacak uzay limanı. Ve tabii ki teknoloji transferi için de bir başlangıç olacak Somali halkı için, açıkçası. Her yönden bu sadece bir yatırım değil, bu aslında jenerasyonları, nesilleri değiştirecek bir proje. Bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti'ne müteşekkiriz ve dört gözle bekliyoruz ilk uzay mekiğinin Somali'den uzaya gönderilmesini.
"Hiç şüphe yok ki burada petrol var"
1948 yılından bu yana, II. Dünya Savaşı bittiğinden hemen sonra ağırlıklı olarak karada ama 1980'lerin sonunda da denizlerde birçok sismik araştırma yapıldı. Ama o dönemde sığ sularda yapıldı bu araştırmalar çünkü teknoloji buna müsaade ediyordu ancak. Ama şimdi Türkiye, sismik araştırmaları derin deniz suyunda gerçekleştiren ilk ülke olacak. Sismik analizler bitirildi ve gerçekten bir potansiyel olduğunu gösteren ilk sonuçlar var. Sondaj çalışmaları yakın zamanda başlayacak. Hiç şüphe yok ki burada petrol var. Epey de bir petrol var ama ne kadar olduğunu bilmiyoruz. Kaç milyar varillik bir petrol rezervi olduğunu bilmiyoruz. Bunu da sondaj çalışmaları başladıktan sonra öğreneceğiz. Şubat ayında aslında başlayacak bu sondaj çalışmaları. Sondaj gemisi şubat ayı gibi Somali'de olacak. Birkaç ay içerisinde de sonrasında oldukça pozitif sonuçlar almayı bekliyoruz.
