Türkiye-Ürdün Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) Toplantısı için geldiği Ürdün’ün başkenti Amman’daki temaslarının ardından Salt kentinde bulunan Türk Şehitliği’ni ziyaret eden Ticaret Bakanı Bolat, burada, iki ülke ticari ilişkileri ve bunların bölgesel yansımalarına dair değerlendirmelerde bulundu.
Kara yolunda Türkiye-Suriye transit ulaştırma anlaşmasını her iki ülke ulaştırma bakanlarının 28 Haziran’da İstanbul’da imzaladığını hatırlatan Bakan Bolat, “(Şu anda) Türk tırları Suriye üzerinden Ürdün ve Körfez’e inebilirler. Bu noktada Suriye içinde gümrük düzenlemeleri, kara yolu rehabilitasyonu gibi eksiklikler ve vize düzenlemesi konusu var ve bunlar yetiştirilmeye çalışılıyor. İnşallah önümüzdeki yıl bu koridor tamamıyla başlamış olacak.” dedi.
Kara yolunun açılmasıyla ilgili Türk ve Suriyeli ulaştırma bakanları arasında atılan imzaların Ürdün’de de büyük bir heyecan uyandırdığını dile getiren Bolat, şunları kaydetti:
“Çünkü Ürdün ve Suriye üzerinden Türkiye ile Avrupa’ya uzanan bu yol çok önemli bir ticaret ulaştırma koridoru. Aynı şekilde bizim için de Türkiye’den başlayıp Suriye, Ürdün, Suudi Arabistan, Körfez ülkeleri ve Mısır’a uzanan bu yol, Orta Doğu’ya giden çok önemli bir ulaştırma koridoru. Tıpkı 2010 öncesi olduğu gibi buraları kara yolu ve demir yollarıyla canlandırdığımız anda ticaret de halkların refahı da hızla yükselecek.”
Bakan Bolat, “Sayın Cumhurbaşkanımız Erdoğan, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin geliştirilmesi noktasında bizlere kesin bir talimat verdi.” dedi.
Hicaz Demir Yolu için çalışmalar sürüyor
Hicaz demiryolunun mevcut hattının tamir edilmesi ve yenilenmesini hem Ürdün’ün hem de Türkiye’nin istediğine dikkati çeken Bakan Bolat, bunun için çalışmaların hızla devam ettiğini söyledi.
Bolat, “Bu konuda Ürdün tarafıyla bir koordinasyon var. Bu tür kararlar sadece bizim kararlarımızla olmuyor. Bu işleri yapan ülkelerin yetkililerini ikna etmek ve onları çalışmaya ortak etmek gerekiyor.” dedi.
“Tarihi Hicaz Demir Yolu harekete geçecek inşallah.” ifadesini kullanan Bolat, bunun sadece yük taşımacılığı için değil, yolcu taşımacılığı için de söz konusu olacağını belirtti.
Ürdün’de, Türkiye’ye çok büyük bir ilgi ve sevgi olduğunu vurgulayan Bolat, bunun hakkını vermek için çok çalışarak iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri artıracaklarını kaydetti.
Bakan Bolat, Ürdün’deki temaslarıyla ilgili şunları söyledi:
“Özellikle Kovid-19 dönemi ve ondan sonraki uluslararası sıkıntılı bir süreçte Türkiye ile Ürdün arasında uzun bir aradan sonra ilk defa resmi anlamda Ticaret Bakanları arasında bir görüşme yapıldı. İkili görüşmemizin yanında, bundan önce kurulmuş olan Türkiye-Ürdün Karma Ekonomi Komisyonu’nun ilk toplantısını gerçekleştirdik. Teknik ekiplerimiz buraya önceki gün gelip buradaki mevkidaşlarıyla çalışmalarını yaptılar. Ticaret, sanayi, tarım, hizmetler, turizm, kültür ve her alanda birlikte yapılacak işleri ortaya koyacak bir mutabakat zaptı imzasını gerçekleştirdik. Ancak çeşitli bakanlıklarımızın karşılıklı olarak yapacakları anlaşmaların bundan sonraki süreçte hazırlanmasını kararlaştırdık. İnşallah bundan sonraki büyük buluşmada, muhtemelen Sayın Cumhurbaşkanımız ile Ürdün Kralı, liderler düzeyinde yapacakları bir buluşmada bu anlaşmalara topluca imza atılacak. Bizim bugün imzaladığımız anlaşma, önümüzde yapılacak anlaşmaların, faaliyetlerin ve programların bir yol haritasının kağıda döküldüğü anlaşmadır.
Bu anlamda çok verimli olmuştur. Ayrıca yanımızda getirdiğimiz geniş özel sektör heyetimiz, Türkiye-Ürdün İş Konseyi üyeleri ve diğer iş insanları, Ürdünlü muhatap kuruluşları, yöneticileri ve iş insanlarıyla bizim de Ürdün Ticaret Bakanı ile katıldığımız yuvarlak masada bir araya geldi. Daha sonra iş forumu da gerçekleşti. Yapılan ikili görüşmenin ardından biz de heyetler arası Karma Ekonomi Toplantısını gerçekleştirdik ve imzalar atıldı. Sonrasında da basına, iki ülkenin izleyeceği yol haritası hakkında açıklamada bulunduk.”
Ürdün ile ticaretin geçen yıla oranla yarım milyar artması bekleniyor
Türkiye ile Ürdün’ün birbirine “son derece yakın dost ve kardeş ülkeler” olduğuna dikkati çeken Bolat, “Liderlerimiz arasında çok yakın bir irtibat var. Uluslararası platformlarda görüşüyorlar. İki ülke arasında karşılıklı ticaret hacmi (2024'te) 1,1 milyar doları buldu. Bu yılın ilk 9 ayında ise 1,4 milyar doları aşmış bulunuyor. İnşallah bu rakam bir buçuk ya da 1,6 milyarı aşacak yıl sonuna kadar.” diye konuştu.
“Amacımız Türkiye ve Ürdün ekonomi entegrasyonunu hızlandırmak. Ulaştırma alanında inşallah Hicaz Demir Yolunu canlandırma çalışmaları başladı.” diyen Bakan Bolat, sözlerini şöyle tamamladı:
“Ürdün’de önümüzdeki yıldan itibaren başlatılacak 15 milyar dolarlık kalkınma altyapı projelerine bizim iş insanlarımız ve müteahhitlerimiz davet edildi. Bu projelerin arasında özellikle büyük bir su projesi ve demir yolu yapımı var. Bunlara mutlaka katılmamızı istediler. Müteahhitlerimizden çok memnunlar. Bugüne kadar 60 kadar projeyle 2,3 milyar dolar kazandırmış ve başarıyla tamamlamışlar. Başkent Amman’a su getiren projeyi Türk şirketi yönetiyor. Ticaretimiz artarken yatırımlar da artıyor. Bunlar zaten birbirini destekleyen unsurlardır. Turizmde zaten büyük bir hareketlilik var. Türkiye ile Ürdün arasında haftada 30’dan fazla uçuş var. Ürdün halkı Türkiye’yi, Türkleri ve Sayın Cumhurbaşkanımızı çok seviyor. Muhatap mevkidaşımın ifadesiyle Ürdün halkının büyük bir çoğunluğu Türkiye’ye birden fazla gider ve ziyaret eder. Ürdün’de alışverişlerde Türk ürünlerine karşı bir sempati ve ilgi var.”
